SÜRÜCÜ BELGESİ SINIFLARINA GÖRE SÜRME YETKİSİ VERİLEN MOTORLU ARAÇLAR VE ÖZELLİKLERİ
M sınıfı sürücü belgesi iki, üç ve dört tekerlekli motorlu bisikletleri (moped) kullanacaklara verilir.
A1 sınıfı sürücü belgesi silindir hacmi 125 santimetreküpü, gücü 11 kilovatı ve gücünün ağırlığına oranı 0,1’i geçmeyen, sepetli veya sepetsiz iki tekerlekli motosikletler ile gücü 15 kilovatı geçmeyen üç tekerlekli motosikletleri kullanacaklara verilir.
A2 sınıfı sürücü belgesi gücü 35 kilovatı ve gücünün ağırlığına oranı 0,2’yi geçmeyen, sepetli veya sepetsiz iki tekerlekli motosikletler ile gücü 15 kilovatı geçmeyen üç tekerlekli motosikletleri kullanacaklara verilir.
A sınıfı sürücü belgesi sepetli veya sepetsiz iki tekerlekli motosikletler ile gücü 15 kilovatı geçen üç tekerlekli motosikletleri kullanacaklara verilir.
B1 sınıfı sürücü belgesi net motor gücü 15 kilovatı, net ağırlığı 400 kilogramı, yük taşımacılığında kullanılanlar için ise net ağırlığı 550 kilogramı geçmeyen dört tekerlekli motosikletleri kullanacaklara verilir. Elektrik ile çalışan araçların net ağırlıklarının hesaplanmasında batarya ağırlıkları dikkate alınmaz.
B sınıfı sürücü belgesi otomobil ve kamyonet kullanacaklara verilir. Belge sahibi, ilgili tip onayı yönetmeliklerine aykırı olmamak ve 29/5/2013 tarihli ve 28661 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğinde belirtilen; eğitimi tamamlamak ya da yetenek ve davranış sınavını geçmiş olmak kaydıyla azami yüklü ağırlığı 4.250 kilograma kadar olan birleşik araçları da kullanabilir.
BE sınıfı sürücü belgesi B sınıfı sürücü belgesiyle kullanılan araçlara takılan ve azami yüklü ağırlığı 3.500 kilogramı geçmeyen römork veya yarı römork içeren birleşik araçları kullanacaklara verilir.
C1 sınıfı sürücü belgesi azami yüklü ağırlığı 3.500 kilogramın üzerinde olan ve 7.500 kilogramı geçmeyen kamyon ve çekicileri kullanacaklara verilir.
C1E sınıfı sürücü belgesi C1 sınıfı sürücü belgesiyle kullanılan araçlara takılan ve azami yüklü ağırlığı 750 kilogramı geçen römork veya yarı römorktan oluşan ve katar ağırlığı 12.000 kilogramı geçmeyen birleşik araçlar ile B sınıfı sürücü belgesiyle kullanılan araçlara takılan ve azami yüklü ağırlığı 3.500 kilogramı geçen römork veya yarı römorktan oluşan ve katar ağırlığı 12.000 kilogramı geçmeyen birleşik araçları kullanacaklara verilir.
C sınıfı sürücü belgesi kamyon ve çekici kullanacaklara verilir.
CE sınıfı sürücü belgesi C sınıfı sürücü belgesiyle kullanılan araçlara takılan ve azami yüklü ağırlığı 750 kilogramı geçen römork veya yarı römorktan oluşan birleşik araçları kullanacaklara verilir.
D1 sınıfı sürücü belgesi minibüs kullanacaklara verilir.
D1E sınıfı sürücü belgesi D1 sınıfı sürücü belgesiyle kullanılan araçlara takılan ve azami yüklü ağırlığı 750 kilogramı geçen römorktan oluşan birleşik araçları kullanacaklara verilir.
D sınıfı sürücü belgesi minibüs ve otobüs kullanacaklara verilir.
DE sınıfı sürücü belgesi D sınıfı sürücü belgesiyle kullanılan araçlara takılan ve azami yüklü ağırlığı 750 kilogramı geçen römorktan oluşan birleşik araçları kullanacaklara verilir.
F sınıfı sürücü belgesi lastik tekerlekli traktör kullanacaklara verilir.
G sınıfı sürücü belgesi iş makinesi türündeki motorlu araçları kullanacaklara verilir.
SÜRÜCÜ BELGELERİ VE KULANMAYA YETKİLİ OLDUĞU ALT SÜRÜCÜ BELGESİ SINIFLARI
M sınıfı sürücü belgesi ile M,
B1 sınıfı sürücü belgesi ile M,
F sınıfı sürücü belgesi ile M,
G sınıfı sürücü belgesi ile M,
A1 sınıfı sürücü belgesi ile M,
A2 sınıfı sürücü belgesi ile M ve A1,
A sınıfı sürücü belgesi ile M, A1 ve A2,
B sınıfı sürücü belgesi ile M, B1 ve F,
BE sınıfı sürücü belgesi ile M, B, B1 ve F,
C sınıfı sürücü belgesi ile M, B, B1, C1 ve F,
CE sınıfı sürücü belgesi ile M, B, BE, B1, C, C1, C1E, F; CE sınıfı ile birlikte D sınıfı sürücü belgesine de sahip olduğu takdirde ayrıca DE, D1 ve D1E,
C1 sınıfı sürücü belgesi ile M, B, B1 ve F,
C1E sınıfı sürücü belgesi ile M, B, BE, B1, C1 ve F,
D sınıfı sürücü belgesi ile M, B, B1, D1 ve F,
DE sınıfı sürücü belgesi ile M, B, BE, B1, D, D1, D1E, F; DE sınıfı ile birlikte C sınıfı sürücü belgesine de sahip olduğu takdirde ayrıca CE, C1 ve C1E,
D1 sınıfı sürücü belgesi ile M, B, B1 ve F,
D1E sınıfı sürücü belgesi ile M, B, BE, B1, D1 ve F
sınıfı sürücü belgeleri ile kullanılan araçlar da sürülebilir.
ESKİ SÜRÜCÜ BELGELERİNİN YENİ TİP SÜRÜCÜ BELGELERİNE KARŞILIKLARI
A1 sınıfı sürücü belgeleri M ve A1 sınıfı sürücü belgesi,
A2 sınıfı sürücü belgeleri M, A1, A2, A ve B1 sınıfı sürücü belgesi,
B sınıfı sürücü belgeleri M, B1, B, D1 ve F sınıfı sürücü belgesi,
C sınıfı sürücü belgeleri M, B1, B, D1, C1, C ve F sınıfı sürücü belgesi,
D sınıfı sürücü belgeleri M, B1, B, BE, C1, C1E, C, CE, D1, D1E ve F sınıfı sürücü belgesi,
E sınıfı sürücü belgeleri (28/4/1997 tarihinden önce alınanlar) M, B1, B, BE, C1, C1E, C, CE, D1, D1E, D, DE ve F sınıfı sürücü belgesi,
E sınıfı sürücü belgeleri (28/4/1997 tarihinden sonra alınanlar) M, B1, B, C1, C, D1, D ve F sınıfı sürücü belgesi,
F sınıfı sürücü belgeleri M ve F sınıfı sürücü belgesi,
G sınıfı sürücü belgeleri M ve G sınıfı sürücü belgesi,
olarak değiştirilirler.
SÜRÜCÜ BELGESİ ALACAKLARIN YAŞ ŞARTLARI
M, A1 ve B1 sınıfı sürücü belgesi alacakların 16,
A2, B, BE, C1, C1E, F ve G sınıfı sürücü belgesi alacakların 18,
A sınıfı sürücü belgesi alacakların 20, (gücü 15 kilovatı aşan üç tekerlekli motosikletler için 21,
C, CE, D1 ve D1E sınıfı sürücü belgesi alacakların 21,
D, DE sınıfı sürücü belgesi alacakların 24
yaşını bitirmiş olmaları zorunludur.
SÜRÜCÜ BELGESİ ALACAKLARIN DENEYİM BAKIMINDAN ŞARTLARI
A sınıfı sürücü belgesi alacakların en az iki yıllık A2 sınıfı,
C1, C, D1 ve D sınıfı sürücü belgesi alacakların en az B sınıfı,
BE sınıfı sürücü belgesi alacakların B sınıfı,
CE sınıfı sürücü belgesi alacakların C sınıfı,
C1E sınıfı sürücü belgesi alacakların C1 sınıfı,
DE sınıfı sürücü belgesi alacakların D sınıfı,
D1E sınıfı sürücü belgesi alacakların D1 sınıfı
sürücü belgesine sahip olmaları zorunludur.
A sınıfı sürücü belgesi alacak 24 yaşını doldurmuş adaylarda deneyim şartı aranmaz.
SÜRÜCÜ BELGELERİNİN GEÇERLİLİK SÜRESİ
M, A1, A2, A, B1, B, BE, F ve G sınıfı sürücü belgeleri 10 yıl,
C1, C1E, C, CE, D1, D1E, D ve DE sınıfı sürücü belgeleri ise 5 yıl geçerlidir.
ADAY SÜRÜCÜLÜK
Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 01/01/2016 tarihinden sonra yürürlüğe girecek olan Ek 3’üncü maddesinde;
İlk defa sürücü belgesi alanlar ile herhangi bir sebeple sürücü belgesi iptal edilmiş olup da yeniden sürücü belgesi alanlar, belgenin alındığı tarihten itibaren iki yıl süreyle aday sürücü olarak kabul edilir.
Aday sürücülük süresi içerisinde 2918 sayılı Kanunun;
a) 47 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (kırmızı ışık) üç kez ihlal edilmesi
b) 48 inci (Uyuşturucu ve alkollü araç kullanımı) veya 118 inci (Ölümle sonuçlanan trafik kazalarına asli kusurlu olarak sebebiyet vermek) maddelerine istinaden sürücü belgelerinin geri alınması,
c) 51 inci maddesinin (hız sınırları üzerinde araç kullanmak) üç kez ihlal edilmesi,
ç) 53 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (Sağa ve sola dönüşlerde, sürücüler kurallara uygun olarak geçiş yapan yayalara, varsa bisiklet yolundaki bisikletlilere ve sola dönüşlerde sağdan ve karşıdan gelen trafiğe ilk geçiş hakkını vermek zorundadırlar.) üç kez ihlal edilmesi,
d) 74 üncü maddesinin (Görevli bir kişi veya ışıklı trafik işaretleri bulunmayan, ancak başka bir trafik işareti ile belirlenmiş yaya veya okul geçitlerine yaklaşırken bütün sürücüler araçlarını yavaşlatmak ve bu geçitlerden geçen veya geçmek üzere bulunan kişilere ve öğrencilere ilk geçiş hakkını vermek zorundadırlar.) üç kez ihlal edilmesi,
e) Koruyucu tertibatın kullanılması ile ilgili 78 inci maddesinin (emniyet kemeri, kask vb. kullanılması zorunludur.) üç kez ihlal edilmesi hallerinden herhangi birinin gerçekleşmesi veya araç cinsine bakılmaksızın 0,20 promilin üzerinde alkollü olarak araç kullanıldığının tespit edilmesi veya toplam 75 ceza puanının aşılması durumunda sürücü belgesi trafik görevlilerince iptal edilir.
Belgesi iptal edilenlerin tekrar sürücü belgesi alabilmeleri için; sürücü kurslarına devam etmeleri ve yapılan sınavlarda başarılı olarak motorlu taşıt sürücüsü sertifikası almaları gerekir. Bu kişilerin sürücü kurslarında eğitime başlayabilmeleri için tabi tutulacakları psiko-teknik değerlendirme ve psikiyatri uzmanı muayenesi sonucunda sürücülüğe engel hali bulunmadığını gösterir belgenin sürücü kursuna ibrazı ve varsa iptal nedenlerinde yer alan geri alma süreleri kadar zamanın geçmiş olması zorunludur.
